Büyüme rakamları ile başlarsak en son bayramdan önceki pazar günkü yazımda, 2020 yılı ilk çeyreğinde, bir önceki çeyreğe (2019) göre yüzde 4 ila 5 arasında büyüme beklendiğini net bir şekilde ifade ederken, bunun gerekçelerini ise detaylandırmıştım.
Büyüme rakamlar ı ile başlarsak en son bayramdan önceki pazar günkü yazımda, 2020 yılı ilk çeyreğinde, bir önceki çeyreğe (2019) göre yüzde 4 ila 5 arasında büyüme beklendiğini net bir şekilde ifade ederken, bunun gerekçelerini ise detaylandırmıştım. Sonuç ise 4‘ün yanında virgülden sonra bir 5 koyarak (yüzde 4,5 oranında gerçekleşti) İlginç bir tevafuk olmuş diyelim.
Evet, geçen hafta aç ıklanan verilere göre ülkemiz bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,5 oranında büyüme gerçekleştirdi. Gerçekten de küresel ölçekte bakıldığında oldukça anlamlı. Burada ilk çeyrek ve sonrası için iki temel soru veya yorum ortaya çıkıyor? Bunlardan birincisi; Küresel salgına rağmen büyüme performansı başarılı mı? iken, ikincisi ise yıl sonunu pozitif büyüme ile kapacağız ya da kapatır mıyız? Sorusu veya yorumu.
SALGINA RAĞMEN BÜYÜME PERFORMANSI BAŞARILI MI?
Öncelikle küresel salg ından bağımsız bir analiz yaparsak; Türkiye 2019 yılında, yüzde 2.3 oranında küçülmüş. Diğer bir ifadeyle 2020 yılı ilk çeyreği negatif değerden bir artış olduğundan, yüksek çıkmasının (yüzde 4,5) önemli unsurlarından birisi baz etkisidir . Bunu bir köşeye koyalım.
Şimdi gelelim esas soruya yani küresel salgına göre mi büyüdük? Ülkemiz için; Ocak, Şubataylarında zaten salgın nedir bilmeden ülkemiz üretti. Mart ayına geldiğimizde ise 11 Mart vakanın ilk görüldüğü tarih olarak karşımıza çıkmakta. Mart ayını kendi içerisinde kısa bir analizini yapar ve 11 Mart’ta ile vakanın görüldüğünü varsayarsak;
Ayın ilk üçte birlik döneminin sanayi üretiminin güzel geçtiğini,
İkinci üçte birlik döneminin algılama süreci ile geçtiği nispeten azalmaların başladığı,
Üçüncü üçte birlik dönemde (ayın son 10 günde) etkisini artırdığını söyleyebiliriz.
Dolay ısıyla bazı gazetelerde öne çıkan manşetlerde ifade edildiği gibi; “Türkiye, küresel salgına göre yüzde 4,5 büyüdü” yorumu yanlış bir yorumdur. Türkiye ilk çeyrekte yüzde 4,5 oranında büyüdü cümlesi ise doğru bir tespittir. Çünkü küresel salgının etkileri, koskoca birinci çeyrekte (90 günün) sadece son 10 günü ekonomik bağlamda başlamış oldu. Buradan hareketle şu cümleyi çok net bir şekilde söyleyebiliriz. Türkiye’de salgının büyüme üzerine olan etkisinin görüleceği esas dönem İkinci Çeyrek verileridir. Ayrıca İkinci Çeyrekteki düşüşün çok dramatik olmasını, 2019 yılının İkinci Çeyrek küçülmesi (yüzde -1,6) az da olsa frenleyecektir.
2020 YILINI POZİTİF BÜYÜME İLE KAPATIR MIYIZ?
Burada çok farkl ı yorum ve senaryolar oluşturulabilir. Ben hiçbir yorum yapmadan tek bir senaryodan yola çıkarak 2020 yılını pozitif kapatabilir miyiz? Sorununun cevabını kaba bir hesapla bulmaya çalışayım. Varsayalım ki; Türkiye, 2020 yılının geri kalan 3 adet çeyrek büyümesini sıfır (0) ile kapattı.
Çeyrek; % 4,5
Çeyrek. % 0
Çeyrek % 0
Çeyrek % 0
Şimdi hepsini toplayıp 4’ e bölelim. Ülkemiz 2020 yılının % 1,12 oranında büyüme ile pozitif kapatır. Yani ilk 90 gün başarılı bir büyüme iken, geri kalan 270 gün ise sıfır büyüme.
NOT: 29 Nisan 2020 tarihindeki “Klasik fuar mı? Sanal fuar mı? ” isimli köşe yazımda özellikle vurguladığım “Sanal Fuarlar için Teşvik Mekanizması İşletilmeli” düşüncemden yaklaşık bir ay sonra 27 Mayıs 2020 tarihinde Sanal Fuarlar için teşvik çıkması oldukça memnuniyet verici. Ticaret Bakanlığının bu kararını tebrik ederken, ihracatçılarımız için hayırlı olmasını dilerim
SONUÇ: Sanal Fuar Teşvikleri keşke bir ay önce çıksaydı da, bende 1 ay sonra teşvikin çıktığı tarihte (27 Mayıs) ihracata olan katkısı ile ilgili yorumları köşemden yazsaydım.
Yorum yazarak Gazete Yenigün Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Gazete Yenigün hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Gazete Yenigün editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Gazete Yenigün değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Gazete Yenigün Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Gazete Yenigün hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Gazete Yenigün editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Gazete Yenigün değil haberi geçen ajanstır.